Wrzosowisko od wieków fascynuje ludzi swoim naturalnym pięknem. Wzorowane na brytyjskim krajobrazie, można je spotkać także w innych rejonach Europy czy Afryce. Szczególnie chwytające uwagę są barwy krzewów wrzosu, które od lata do późnej jesieni zdobią to miejsce. Nic więc dziwnego, że miłośnicy ogrodnictwa zaczęli tworzyć takie krajobrazy we własnych ogrodach, zarówno wiejskich jak i miejskich.
Atrakcyjność wrzosowisk wynika z połączenia kilku specyficznych warunków, wśród których najważniejsze są klimat i gleba. Wrzosy naturalnie rosną na obszarach ubogich w składniki odżywcze, znajdujących się pod wpływem klimatu morskiego. W Szkocji niemal 25% powierzchni kraju pokryte jest wrzosami! Gleba, na której porastają te rośliny jest dobrze przepuszczalna i kwaskowa, co dla większości innych roślin jest nieakceptowalne. Dzięki braku konkurencji wrzosy mogą rozprzestrzeniać się na olbrzymie obszary.
Pierwsze kroki do założenia wrzosowiska
Aby stworzyć we własnym ogródku wrzosowisko, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na lokalizację. Wrzosy uwielbiają słońce, więc miejsce musi być dobrze nasłonecznione, z dala od drzew czy wysokich płotów. Idealne będzie położenie na południowej lub zachodniej stronie działki. Gleba powinna być niewielkiej żyzności, piaszczysta i przepuszczalna. Jeśli naturalnie nie jest kwasoodporna, można ją wzbogacić o torf aż do uzyskania zakwaszenia na poziomie 3,5-5 pH. Alternatywnym rozwiązaniem jest zakup specjalnego substratu dla wrzosów dostępnego w sklepach ogrodniczych.
Wybór wrzosów i wrzośców
Centralnym punktem wrzosowiska są oczywiście wrzosy i wrzośce. Istnieje już około 800 odmian wrzosów, które mają swoje źródła w pierwotnym gatunku Calluna vulgaris. Warto je różnicować pod względem cech morficznych i barwy. Przykładem może być biała „Alba Rigida” o pięknie zielonym liściu, srebrnoróżowy „H.E. Beale” o podwójnych kwiatach czy klasyczny wrzosowy „Spring Torch”. W ogrodzie warto posadzić także wrzośce, które kwitną wcześniej – od końca lutego do maja. Znane gatunki to żywo różowa Erica cinerea o dzwonkowatych kwiatach, Erica tetralix z eleganckimi krzyżującymi się liśćmi czy różnobarwna Erica erigena, która osiąga nawet 70 cm wysokości.
Rośliny towarzyszące wrzosom
Na wrzosowisku znajdzie się miejsce także dla innych roślin, które lubią słońce i kwaśne podłoże. Poleca się szczególnie modrzewnicę, która dorasta do 40-60 cm wysokości i kwitnie od maja do czerwca. Można także bez problemu wkomponować mniejsze odmiany rododendronów, odmiany hortensji tolerujące słońce, a także ozdobne trawy jak kostrzewy czy miskanty. Dobrym towarzystwem dla wrzosów mogą być również aromatyczne macierzanki, dzwonki brzoskwiniolistne o pięknych fioletowych kwiatach utrzymujących się od czerwca do sierpnia, kolące mikołajki agawolistne oraz goryczka siedmiodzielna.
Etapy tworzenia wrzosowiska
Najlepszym momentem na realizację zaplanowanego wrzosowiska jest wiosna, gdy ziemia jest już rozmarznięta. Niezbędne jest przekopanie gleby do głębokości około 40-50 cm, ukształtowanie terenu oraz nawiezienie odpowiedniej gleby. Możemy także ustawić na nim ozdobne elementy takie jak kamienne płyty czy suche pnie drzew. Na tym etapie możemy też posadzić karłowate odmiany iglaków – sosny, świerku, jodły czy cyprysu.
Kiedy przystępujemy do sadzenia krzewinek, powinniśmy utrzymać pewną konsekwencję. Wrzosy i wrzośce najlepiej prezentują się w grupach po 5 roślin tej samej odmiany, rozsadzonych na odległość około 40-50 cm i oddzielonych od innych grup większym odstępem. Po posadzeniu każdą roślinę należy natychmiast podlać. Przestrzeń między poszczególnymi krzewinkami wysypujemy mulczującą korą z drzew iglastych – warstwa powinna mieć około 3 cm.
Podczas pielęgnacji wrzosowiska nie zapominajmy o dostępie do niego. W przypadku większych zagonek poleca się dzielenie terenu ścieżkami wykonanymi z płaskich kamieni lub gęsto wysypanego żwiru.