Zdumiewające możliwości leczenia chorób za pomocą grzybów, czyli tzw. mykoterapii, od dawna fascynują naukowców i praktyków medycyny naturalnej na całym świecie. Grzyby, niezwykle różnorodne organizmy, które nie są ani zwierzętami, ani roślinami, cieszą się ogromnym zainteresowaniem ze względu na swój imponujący potencjał farmakologiczny. Choć wiele gatunków grzybów jest śmiertelnie trujących, to sporo z nich znajduje zastosowanie jako skuteczne środki terapeutyczne.
Kilkaset razy więcej niż 148 tysięcy opisanych gatunków grzybów istnieje na naszej planecie. Wśród nich, do najbardziej znanych należą te wielkoowocnikowe, łatwo rozpoznawalne przez ich charakterystyczny kształt. Niektóre z nich wykazują egzotyczne właściwości lecznicze.
Historia mykoterapii jest równie fascynująca jak same grzyby. Kiedy człowiek pierwotny odkrył ich zdolność do leczenia dzięki metodzie prób i błędów, pozostaje tajemnicą. Ciekawy przypadek z 1991 roku dotyczy znalezienia zwłok człowieka, znanego jako Ötzi, datowanych na około 3100-3300 lat przed naszą erą. Przy nim znaleziono pniarek brzozowy (Fomitopsis betulina), który jest znany ze swoich właściwości bakteriobójczych i antynowotworowych.
Wiele kultur od wieków ceniła grzyby za ich właściwości lecznicze. Starożytni Grecy i Wikingowie używali grzybów halucynogennych do kontaktu z bogami. Hipokrates, słynny lekarz starożytnej Grecji, zalecał ekstrakt z hubiaka pospolitego (Fomes fomentarius) do pielęgnacji ran. Jednak to Chińczycy szczególnie doceniali możliwości terapeutyczne grzybów. Tao Hongjing, taoistyczny lekarz, opisał korzyści płynące z użycia lakownicy żółtej (Ganoderma lucidum) oraz żagwi wielogłowej (Dendropolyporus umbellatus) w swoich tekstach medycznych. W XV-XVI wieku nawet kultury północno- i południowoamerykańskie doceniały walory zdrowotne grzybów.
Nauka dostrzega potencjał grzybów jako składnika diety, suplementu i podstawy do tworzenia specjalistycznych leków. Grzyby wykazują wiele korzystnych właściwości, takich jak działanie bakteriobójcze, antyalergiczne, przeciwzapalne, przeciwutleniające, immunomodulacyjne i przeciwnowotworowe. Te niewiarygodne możliwości wynikają z chemicznej struktury grzybów, które są bogate w polisacharydy, terpeny i skomplikowane białka.
Mykoterapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu chorób nowotworowych poprzez stymulację układu odpornościowego. Różne gatunki grzybów mają zdolność do aktywacji komórek układu odpornościowego do zwalczania nowotworów i wspierania standardowych terapii przeciwciałami. Inny potencjał leczniczy grzybów polega na ich zdolności do poprawy zdrowia psychicznego i zdolności kognitywnych, co może znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie.