Podczas chłodnych miesięcy, gdy zapadają pierwsze przymrozki, zaczyna się sezon na naturalne sposoby walki z przeziębieniem i grypą. Coraz częściej ludzie odwracają się od farmaceutycznych leków na rzecz tradycyjnej medycyny, takiej jak nalewka czosnkowa. Szczególnie upodobaliśmy sobie ten domowy środek, który ma korzenie w starożytnej medycynie i jest powszechnie znany ze swojej skuteczności. Właściwości lecznicze i zdrowotne nalewki z czosnku są niepodważalne, ale kiedy warto po nią sięgnąć i jak ją przygotować?
Hipokrates, uznawany za ojca współczesnej medycyny, już w IV wieku p.n.e. zalecał pacjentom różne rodzaje nalewek. Różnego rodzaju rośliny, owoce i przyprawy były zamaczane w alkoholu, co miało na celu ekstrakcję ich korzystnych substancji. Było to popularne przede wszystkim ze względu na przyjemny smak tych aromatycznych trunków oraz ich zdolność do rozgrzewania organizmu. W XVI wieku, Polska stała się znana na świecie dzięki produkcji słodkich nalewek, jak anyżówka czy wiśniówka. Nalewka czosnkowa jednak, nie jest typowym słodkim trunkiem, a raczej tradycyjnym „gorzkim” remedium.
Nalewki są eliksirami stworzonymi na bazie etanolu i składników roślinnych. Alkohol służy tu jako rozpuszczalnik, który ma za zadanie „wyciągać” aktywne substancje z roślin, przypraw, czy w tym wypadku – czosnku. W przeciwieństwie do innych rozpuszczalników używanych do produkcji leczniczych ekstraktów, etanol jest uniwersalny, działa zarówno na składniki kwasowe jak i zasadowe. Kiedy umieszczamy w nim czosnek, spodziewamy się przeniknięcia korzystnych związków lotnych, aminokwasów oraz innych komponentów chemicznych do płynu. Następnie ten płyn można dawkować jako terapię lub profilaktykę. Temperatura oraz czas maceracji mają kluczowe znaczenie dla optymalnej koncentracji aktywnych składników w alkoholu.
Tradycyjne przepisy na nalewkę czosnkową sugerują macerację trwającą do 10 dni. Jednakże badania (Bayan i wsp., 2014) wykazują, że pokrojony czosnek przechowywany w etanolu przez okres 1,5 roku, zwiększa i stabilizuje działanie poszczególnych składników aktywnych – szczególnie antyoksydacyjnego selenu oraz alliksyny.